مهندسی مکانیک

رشته مهندسی مکانیک رشته‌ای از مهندسی است که با طراحی، ساخت و راه‌اندازی دستگاه‌ها و ماشین‌ها ارتباط دارد. تهیه و ساخت دستگاه‌هایی که انرژی‌ های مختلفی نظیر انرژی خورشید، انرژی هسته‌ای و انرژی شیمیایی را به کار می‌گیرند نیز در حوزهٔ این دشته از دانش می باشد.
رشته مهندسی مکانیک نیازمند درک مفاهیمی همانند مکانیک، سینماتیک، ترمودینامیک، دانش مواد، تحلیل سازه ها و الکتریسیته می باشد.

فی الواقع رشته مهندسی مکانیک بخشی از علم فیزیک است که با استفاده از مفاهیم پایه علم فیزیک و به تبع آن ریاضی به بررسی حرکت اجسام و نیروهای وارد بر آنها می‌پردازد و تلاش می کد تا با توجه به نتایج بررسی‌های خود، طرحی نو در زمینه فن‌شناسی و صنعت ارائه دهد و در راه پیشرفت انسان تاثیرگذار باشد.

به بیانی دیگر رشته مهندسی مکانیک، رشته پیاده کننده علم فیزیک است زیرا فی المثل بررسی حرکت خودرو و عوامل موثر بر آن به عهده فیزیک است. اما این که چگونه حرکتش تنظیم گردد بر عهده مکانیک است.

موسسه شریف پروژه متخصص در انجام پروژه مکانیک ، هوافضا و انجام پروژه در تمامی رشته ها می‌باشد.

گرایش‌های مقطع کارشناسی:

رشته مهندسی مکانیک دارای 3 گرایش 1. طراحی جامدات 2. حرارت و سیالات 3. ساخت و تولید در مقطع کارشناسی است که البته دانشگاه صنعتی شریف دارای گرایش‌های دیگری از جمله مهندسی دریا نیز می باشد.

زمینه طراحی:

زمینه‌های فعالیت رشته مهندسی مکانیک به طور گسترده‌تر عبارت‌ است از:

• • ماشین‌ها و دستگاه‌هایی که هر نوع محصولی را ساخت و تولید می‌کنند
  • تجهیزات دوار مانند توربوماشین‌ها توربین‌ها، کمپرسور‌ها، پمپ‌ها، دمنده‌ها
  • موتورهای درون‌سوز، موتور موشک و موتور جت
  • مخزن‌های تحت فشار، رآکتورهای هسته‌ای و رآکتورهای شیمیایی
  • مبدلهای حرارتی کندانسورها، بویلرها و اواپراتورها
  • وسیله‌های نقلیه مانند خودرو، اتوبوس، کامیون، هواپیما،قطار و …
  • تجهیزات حمل مواد مانند تسمه‌ نقاله‌‌ها، ربات‌ها و …
  • سامانه‌های لوله‌کشی
  • طراحی کنترلر برای سیستم‌های دینامیکی
  • طراحی سیستم‌های اچ‌ وی‌ ای‌ سی، تهویه مطبوع، گرمایش و سرمایش در ساختمان ها

زمینه تحلیل:

• • خستگی، خزش و شکست دستگاه‌ها
  • انتقال گرما و مکانیک سیالات
  • روش اجزاء محدود و دینامیک سیالات محاسباتی
  • ارتعاشات مکانیکی و آکوستیک CAD

زمینه آزمایش:

• • آزمایش کیفیت، بهبود عملکرد و قابلیت اطمینان فرآورده‌ها، دستگاه‌ها و فرآیندها
  • آزمون‌های غیر مخرب

زمینه فرایندهای ساخت و تولید

• • فرایندهای ماشینکاری سنتی
  • فرایندهای ماشینکاری غیر سنتی
  • طراحی و ساخت قالبها و قیود
  • فرایندهای شکل‌دهی شامل شکل‌دهی ورقی و حجمی
  • روشهای اتصال و جوشکاری
  • عملیات حرارتی
  • روشهای ریخته گری
  • مترولوژی و سیستم‌های اندازه گیری ماشینکاری

زمینه‌های نوین

• • فن آوری نانو
  • سیستم‌های میکرو الکترومکانیکی و سیستم‌های نانو الکترومکانیکی حسگری و عملگری
  • سیستم‌های دارو رسانی در ابعاد نانو
  • سیستم‌های میکرو و نانو سیالاتی
  • نانو کامپوزیتها ، نانوکریستالها، نانولوله های کربنی
  • نانو روباتهاهمکاری با مهندسان دیگر رشته‌ها (مانند مهندسی عمران، برق، شیمی و …) به منظور
  • طراحی واحدهای تولیدکننده­ی انواع گوناگون فرآورده‌ها

مباحث‌ و موضوعات اساسی رشته مهندسی مکانیک عبارتند از:

• •  استاتیک
  • دینامیک
  • مقاومت مصالح
  • طراحی اجزاء ماشین
  • ترمودینامیک
  • مکانیک سیالات
  • انتقال حرارت
  • ارتعاشات مکانیکی
  • دینامیک ماشین

نرم افزار های رشته مهندسی مکانیک

• • ADAMS  (نرم‌افزار شبیه سازی و تحلیل سیستمهای دینامیکی MBD)
  • Fluent (نرم‌افزار تحلیل جریان سیال به روش دینامیک سیالات محاسباتی CFD)
  • Gambit (نرم‌افزاری برای مدلسازی و ایجاد مدل هندسی برای نرم‌افزار Fluent)
  • Catia(نرم‌افزار طراحی قطعات به‌صورت سه‌بعدی ۳D CAD/CAM/CAE)
  • SolidWorks (نرم‌افزار طراحی قطعات به‌صورت سه‌بعدی ۳D CAD)
  • Matlab (نرم‌افزار محاسبات ریاضی و مهندسی)
  • Working Model نرم‌افزار شبیه سازی و تحلیل سیستمهای دینامیکی MBD
  • CosmosMotion (نرم‌افزار شبیه سازی و تحلیل سیستمهای دینامیکی MBD)
  • Visual Nastran (نرم‌افزار شبیه سازی و تحلیل سیستمهای دینامیکی MBD)
  • LS-DYNAنرم‌افزار شبیه سازی پدیده های دینامیکی پیچیده مانند ضربه، انفجار،…)
  • AUTODYNنرم‌افزار شبیه سازی پدیده های دینامیکی پیچیده مانند ضربه، انفجار،…)
  • Dytran (نرم‌افزار شبیه سازی پدیده های دینامیکی پیچیده مانند ضربه، انفجار،…)
  • Sinda (نرم‌افزار حل مسائل حرارتی پیشرفته)
  • Ansys (نرم‌افزار تحلیل تنش به روش اجزاء محدود FEA)
  • Abaqus(نرم‌افزار تحلیل تنش به روش اجزاء محدود FEA)
  • Algor نرم‌افزار تحلیل تنش به روش اجزاء محدود FEA
  • CosmosWorks(نرم‌افزار تحلیل تنش به روش اجزاء محدود FEA)
  • Autodesk Simulation Mechanical نرم‌افزار تحلیل تنش به روش اجزاء محدود FEA
  • Comsol نرم‌افزار تحلیل تنش به روش اجزاء محدود FEA
  • Marc (نرم‌افزار تحلیل تنش به روش اجزاء محدود FEA)
  • Nisa (نرم‌افزار تحلیل تنش به روش اجزاء محدود FEA)
  • NASTRAN(نرم‌افزار تحلیل تنش به روش اجزاء محدود FEA)
  • PATRAN (رم‌افزاری برای مدلسازی و ایجاد مدل هندسی برای نرم‌افزار NASTRAN)
  • +Star-ccm نرم‌افزار تحلیل جریان سیال به روش دینامیک سیالات محاسباتی CFD
  • ++FLOنرم‌افزار تحلیل جریان سیال به روش دینامیک سیالات محاسباتی CFD
  • ++CFDنرم‌افزار تحلیل جریان سیال به روش دینامیک سیالات محاسباتی CFD
  • OpenFoam نرم‌افزار تحلیل جریان سیال به روش دینامیک سیالات محاسباتی CFD
  • fidap (نرم‌افزار تحلیل جریان سیال به روش دینامیک سیالات محاسباتی CFD)
  • Ansys CFX نرم‌افزار تحلیل جریان سیال به روش دینامیک سیالات محاسباتی CFD
  • Autodesk Simulation CFD نرم‌افزار تحلیل جریان سیال به روش دینامیک سیالات محاسباتی CFD
  • CosmosFlowWorks نرم‌افزار تحلیل جریان سیال به روش دینامیک سیالات محاسباتی CFD
  • Mathcad (نرم‌افزار محاسبات ریاضی و مهندسی)
  • Maple (نرم‌افزار محاسبات ریاضی و مهندسی)
  • Mathematica(نرم‌افزار محاسبات ریاضی و مهندسی)
  • Scilab(نرم‌افزار محاسبات ریاضی و مهندسی)
  • NX (Unigraphics)(نرم‌افزار طراحی قطعات به‌صورت سه‌بعدی ۳D CAD/CAM/CAE)
  • Pro/Engineer-Creo Elements/Pro(نرم‌افزار طراحی قطعات به‌صورت سه‌بعدی ۳D CAD/CAM/CAE)
  • Autodesk inventor (نرم‌افزار طراحی قطعات به‌صورت سه‌بعدی ۳D CAD)
  • Autodesk Mechanical Desktop (نرم‌افزار طراحی قطعات به‌صورت سه‌بعدی ۳D CAD)
  • Microstation (نرم‌افزار طراحی قطعات به‌صورت دو بعدی ۲D CAD)
  • Autodesk Autocad (نرم‌افزار طراحی به‌صورت دو بعدی ۲D CAD)
  • Autodesk Autocad Mechanical (نرم‌افزار طراحی مکانیکی قطعات)
  • Autodesk Autocad MEP (نرم‌افزار ترسیم نقشه تاسیسات ساختمان)
  • Autodesk Autocad P&ID (نرم‌افزار ترسیم نقشه پایپینگ و ابزاردقیق)
  • Autodesk Autocad Plant (نرم‌افزار طراحی پلنت)
  • PDMS (نرم‌افزار طراحی پلنت)
  • PDS (نرم‌افزار طراحی پلنت)
  • CaePipe (نرم‌افزار طراحی پایپینگ)
  • AutoPipe (نرم‌افزار طراحی پایپینگ)
  • AutoPlant (نرم‌افزار طراحی پلنت و پایپینگ)
  • EES (نرم‌افزار شبیه سازی و تحلیل سیستمهای ترمودینامیکی و حرارتی)
  • CATT2 (نرم‌افزار جداول ترمودینامیکی)
  • Thermo-Calc (نرم‌افزار شبیه سازی و تحلیل سیستمهای ترمودینامیکی و حرارتی)
  • Thermoflow (نرم‌افزار طراحی و شبیه سازی نیروگاه‌های حرارتی)
  • Carrier HAP (نرم‌افزار طراحی سیستم های تهویه مطبوع از شرکت کریر آمریکا)
  • CADVent (نرم‌افزار طراحی سیستم های تهویه مطبوع)
  • MagiCAD (نرم‌افزار طراحی سیستم های تهویه مطبوع)
  • Aspen B-Jac (نرم‌افزار طراحی مبدلهای حرارتی)
  • Aspen HTFS (نرم‌افزار طراحی مبدلهای حرارتی)
  • Aspen HX-Net (نرم‌افزار طراحی مبدلهای حرارتی)
  • Aspen EDR (نرم‌افزار طراحی مبدلهای حرارتی)
  • CFTurbo (نرم‌افزار طراحی توربوماشین)
  • Numeca FINE/Turbo (نرم‌افزار طراحی توربوماشین)
  • Autodesk Alias Automotive (نرم‌افزار طراحی بدنه خودرو)
  • GT Suite (نرم‌افزار طراحی موتور خودرو)
  • Engine Analyzer Pro (نرم‌افزار طراحی موتور خودرو)
  • CarSim (نرم‌افزار شبیه سازی و تحلیل دینامیکی حرکت خودرو)
  • ADVISOR (نرم‌افزار شبیه سازی و تحلیل دینامیکی حرکت خودرو)
  • RcCAD-AirCAD-SpaceCAD-XFLR5 (نرم‌افزارهای طراحی هواپیما)
  • Autoship-NavCAD-Shipconstructor-Tribon (نرم‌افزارهای طراحی کشتی)
  • Robotics studio-Webots (نرم‌افزارهای طراحی ربات)
  • Automation Studio-Festo Fluidsim (نرم‌افزارهای طراحی مدار های هیدرولیک و پنوماتیک)
  • PowerShape (نرم‌افزار مدلسازی تولید قطعات CAD برای نرم‌افزار PowerMill)
  • PowerMill (نرم‌افزار تولید به کمک کامپیوتر CAM)
  • MasterCAM (نرم‌افزار تولید به کمک کامپیوتر CAM)
  • SurfCAM (نرم‌افزار تولید به کمک کامپیوتر CAM)
  • EdgeCAM (نرم‌افزار تولید به کمک کامپیوتر CAM)
  • SolidCAM (نرم‌افزار تولید به کمک کامپیوتر CAM)
  • ArtCAM (نرم‌افزار تولید به کمک کامپیوتر CAM)
  • Esprit (نرم‌افزار تولید به کمک کامپیوتر CAM)
  • ShopMill (نرم‌افزار تولید به کمک کامپیوتر CAM)
  • ShopTurn (نرم‌افزار تولید به کمک کامپیوتر CAM)
  • TopCAM (نرم‌افزار تولید به کمک کامپیوتر CAM)
  • TopSolid (نرم‌افزار مدلسازی تولید قطعات CAD برای نرم‌افزار TopCAM)
  • Autodesk Simulation Moldflow (نرم‌افزار شبیه سازی فرایند قالبهای تزریق پلاستیک)
  • Deform (نرم‌افزار آنالیز شکل‌دهی)
  • Autoform (نرم‌افزار آنالیز شکل‌دهی)
  • Qform (نرم‌افزار شبیه سازی آهنگری)
  • Procast (نرم‌افزار شبیه سازی ریخته‌گری)
  • Autocast (نرم‌افزار شبیه سازی ریخته‌گری)
  • WeldPlanner (نرم‌افزار شبیه سازی جوشکاری)
  • WeldCAD (نرم‌افزار شبیه سازی جوشکاری)
  • COADE CADWorx (نرم‌افزار طراحی پلنت)
  • COADE CAESAR II (نرم‌افزار تحلیل تنش پایپینگ)
  • COADE PV Elite (نرم‌افزار طراحی مخازن تحت فشار)
  • COADE TANK (نرم‌افزار طراحی مخازن ذخیره)
  • Piping systems fluid flow (نرم‌افزار تحلیل جریان پایپینگ)
  • Pipenet (نرم‌افزار تحلیل جریان پایپینگ)
  • Pipeflow (نرم‌افزار تحلیل جریان پایپینگ)
  • Pipesys (نرم‌افزار تحلیل جریان پایپینگ)
  • Pipesim (نرم‌افزار تحلیل جریان پایپینگ)
  • Pipephase (نرم‌افزار تحلیل جریان پایپینگ)
  • Epanet (نرم‌افزار طراحی لوله کشی منطقه ای و شهری)
  • flow master (نرم‌افزار تحلیل جریان کانال)
  • MSK Channel (نرم‌افزار تحلیل جریان کانال)
  • Flow 3D (نرم‌افزار تحلیل جریان کانال)
  • HEC-RAS (نرم‌افزار تحلیل جریان کانال)
  • Primavera (نرم‌افزار مدیریت و کنترل پروژه)
  • MS Project (نرم‌افزار مدیریت و کنترل پروژه)
  • PMBOK (نرم‌افزار مدیریت و کنترل پروژه)
  • Minitab (نرم‌افزار کنترل کیفیت آماری)

 

آینده شغلی ، بازارکار، درآمد:

در حال حاضر دانشجوی توانمند مهندسی مکانیک پس از فارغ‌التحصیلی مشکل کاریابی ندارد چرا که به گفته دکتر دورعلی توسعه سخت‌افزاری و رشد مسایل مهندسی ، گرایش به سمت تولید داخل و ایجاد تکنولوژی تولید تجهیزات و وسایل در داخل کشور و روی آوردن به خدمات مهندسی در داخل کشور به علت محدودیت‌های ارزی و کاهش درآمدهای نفتی، باعث رشد چشمگیر بازارکار مهندسان مکانیک در ایران شده است.

 

وضعیت نیاز کشور به رشته مهندسی مکانیک

دانش مکانیک دانش زندگی است . در هر مجتمع و کارگاه صنعتی نیاز به فارغ‌التحصیلان رشته مهندسی مکانیک امری ضروری و مشهود است و با توجه به حرکتهای صنعتی این چندساله اخیر کشور مهندسین مکانیک بیش از پیش در گرداندن چرخ صنعت دخیل شده‌اند و راه همواره برای رشد و ترقی آنها گشاده است.

 

رشته‌های مشابه و نزدیک به رشته مهندسی مکانیک:

رشته مهندسی مکانیک به عنوان جامع‌ترین رشته مهندسی دارای دروس مشترک با اغلب رشته‌های مهندسی دیگر نظیر مهندسی دریا، مهندسی شیمی، مهندسی هوافضا، عمران و … می‌باشد.

 

توانایی‌های مورد نیاز و قابل توصیه:

«مکانیک بهشت ریاضیات است.» این جمله زیبا از «لئونارد اولر» ریاضی‌دان بزرگ سوئیسی، بیانگر ارتباط تنگاتنگ ریاضیات با مکانیک است. در واقع مهندسی مکانیک بخصوص در گرایش حرارت و سیالات از مباحث و مسایل ریاضی بسیار استفاده می‌کند. از سوی دیگر همان‌طور که پیش از این گفتیم مکانیک بخشی از علم فیزیک است و حتی دانش‌آموزان دوره متوسطه نیز با علم مکانیک در کتاب فیزیک خود آشنا می‌شوند و این علم بخصوص در گرایش طراحی جامدات اهمیت بسیاری دارد. به همین دلیل دانشجوی مهندسی مکانیک باید در دو درس ریاضی و فیزیک قوی بوده و همچنین از هوش، استعداد و قدرت تجسم خوبی برخوردار باشد.

دانشجوی این رشته باید از نظر جسمی آمادگی کار در محیطهای پرجمعیت و کارخانجات دور از شهر را داشته باشد.

 

وضعیت ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر:

امکان ادامه تحصیل در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترای تخصصی در ایران میسر می‌باشد.